Het Hoogovengevoel
In 2018 stond in de Week van de Industriecultuur, van 20 tot en met 28 oktober,
een speciale Hoogovenbus op verschillende plekken in Noord-Holland. Het
project was bedoeld om de Hoogovenwereld tot leven brengen bij het 100-jarig
bestaan van het bedrijf: hoe was het om bij de Hoogovens te werken, wat is het
echte Hoogovengevoel? Drie generaties werknemers van Hoogovens waren
uitgenodigd om in te stappen en hun verhalen te vertellen over werken bij
Hoogovens. In de bus waren veel foto’s en voorwerpen te zien uit de vroegere
Hoogoventijd om het geheugen op te frissen. Veel oud-werknemers kwamen met
familieleden; die waren ook welkom.
Verhalen, liederen en gedichten
Overal waar de bus kwam, in Hoorn, Velsen-Noord, Heerhugowaard, Egmond,
Heiloo, Beverwijk, Schagen, IJmuiden en Castricum, was de belangstelling groot.
Mensen vonden het leuk om de bus te bezoeken en daarna bij een kopje koffie te
blijven vertellen en praten met elkaar. Er werden prachtige verhalen verteld. Met
dit project werd de Hoogovenwereld tot leven gebracht. Ook werden er liederen
gezongen en gedichten voorgedragen. Ook aan de speciale Hoogovenbus-quiz
deden veel mensen mee. Op de quizkaart konden bezoekers ook hun
persoonlijke verhaal of herinnering delen. Bij de bus waren vrijwilligers om de
kaarten in ontvangst te nemen en verdere verhalen op te tekenen. Deze
herinneringen zijn hier [link naar webpagina] te lezen.
Voorstelling
Op de laatste dag was er een aparte VIP-tour: bezoekers reden met de bus naar
het Hoogovensmuseum voor de tentoonstelling ‘100 Jaar staal’. Ook bezochten
ze daar de voorstelling ‘In vuur en vlam’, een muzikale vertelvoorstelling over de
intensieve strijd van ingenieur Henri Wenckebach om zijn plan tot het oprichten
van eigen Nederlandse Hoogovens gerealiseerd te krijgen.
Evaluatie
Er zijn in dit project veel verhalen gedeeld en uitgewisseld, waarin de
‘Hoogovens/Corus/Tata Steel-cultuur’ centraal staat. De bezoekers herkenden
verhalen van anderen en vertelden vanuit eigen ervaringen aanvullende
anekdotes.
Makers
Projectleider: Pauline van Vliet
Vormgeving: Tabea Piske
Theater: Piet Paree en Frank Edam
Mogelijk gemaakt door:
Jan de Wit Group (bus en chauffeur)
Industriecultuur.nl
Tata Steel Centennial
Gemeente Velsen
Gemeente Castricum
Vrijwillige medewerkers
Podcast en geluidsfragmenten
Podcast: Vrouwen van Staal [link naar fragment]
Geluidsfragment: Arnold Dekker [link naar fragment]
Het Hoogovenlied: Werken in het staal [link naar fragment]
Filmpjes
De Hoogovenbus in Heerhugowaard [link naar YouTube-film]
Verhaal uit de Hoogovenbus: prikklok [link naar YouTube-film]
Verhaal uit de Hoogovenbus: ring met embleem [link naar YouTube-film]
Verhaal rond de Hoogovenbus: Maria Groot [link naar YouTube-film]
Verhaal uit de Hoogovenbus: de heer De Zeeuw uit IJmuiden [link naar
YouTube-film]
De Hoogovenbus en de kunstmanifestatie in Velsen-Noord [link naar
YouTube-film]
In de media Kranten en weekbladen:
Noordhollands Dagblad, ‘De Hoogovenbus rijdt weer’, [link naar
artikel/scan] 11 juli 2018
Noordhollands Dagblad, ‘De Hoogovenbus’, [link naar artikel/scan] 9 juli
2018
Nieuwsblad De Kennemer, ‘Boeiende verhalen rond de Hoogovenbus’, [link
naar artikel/scan] 22 oktober 2018
Radio/TV:
Velser Omroep Stichting, ‘Laat je horen’ [link naar fragment] 22 oktober
2018
C-TV, ‘in de Hoogovenbus naar Egmond-aan-den-Hoef’ [link naar
YouTube-film], 22 oktober 2018
Omroep IJmond, ‘De Hoogovenbus in Castricum’ [link naar YouTube-film],
28 oktober 2018
Een mooi vervolg op ons project ‘Verhalen rond de Hoogovenbus’: Op zondag 31 maart van 10.00 tot 12.00 uur was de uitzending van OVT VPRO gewijd aan vrouwen bij de Hoogovens. U kunt hier het fragment terugluisteren. De uitzending werd door de VPRO als volgt aangekondigd:
Spoor Terug 31 maart 2019 Vrouwen van Staal Enorme stoomwolken, gloeiend ijzererts, blokken staal en vooral zwetende stoere gespierde mannen, dat was de uitstraling van de staalfabriek aan de IJmond, de Hoogovens. Dat er ook vrouwen werkten is minder bekend. Eerst in typisch vrouwelijke beroepen als secretaresse of koffiejuffrouw, vanaf de jaren vijftig ook in de productie. Eerst gescheiden van mannen, later tussen de mannen. Op een plek waar vooral een machocultuur heerste ging dat -zacht gezegd- niet altijd even gemakkelijk. Samenstelling Gerard Leenders m.m.v. Pauline van Vliet.
Een mooi vervolg op ons project ‘Verhalen rond de Hoogovenbus’: Op zondag 31 maart van 10.00 tot 12.00 uur was de uitzending van OVT VPRO gewijd aan vrouwen bij de Hoogovens. U kunt hier het fragment terugluisteren. De uitzending werd door de VPRO als volgt aangekondigd:
Spoor Terug 31 maart 2019 Vrouwen van Staal Enorme stoomwolken, gloeiend ijzererts, blokken staal en vooral zwetende stoere gespierde mannen, dat was de uitstraling van de staalfabriek aan de IJmond, de Hoogovens. Dat er ook vrouwen werkten is minder bekend. Eerst in typisch vrouwelijke beroepen als secretaresse of koffiejuffrouw, vanaf de jaren vijftig ook in de productie. Eerst gescheiden van mannen, later tussen de mannen. Op een plek waar vooral een machocultuur heerste ging dat -zacht gezegd- niet altijd even gemakkelijk. Samenstelling Gerard Leenders m.m.v. Pauline van Vliet.
Naar aanleiding van ons project ‘Verhalen rond de Hoogovenbus’ werkt Pauline van Vliet mee aan een ‘Spoor terug’-uitzending van het VPRO programma Onvoltooid verleden tijd. Dit programma wordt elke zondag uitgezonden op radio 1 van 10 tot 12 uur. Wanneer onze uitzending is, is nog niet bekend. In deze uitzending zijn veel sprekende en soms ook wel schokkende verhalen van vrouwen opgenomen. Schokkend hoe anders vrouwen werden behandeld als mannen. Ze kregen minder loon, minder pensioen, werden ontslagen bij trouwen en waren eigenlijk alleen welkom als er een groot tekort aan arbeidskrachten was. Mannen hadden veel moeite vrouwelijke collega’s te accepteren op de werkvloer. In korte tijd is hier veel in veranderd. Wij laten u weten wanneer u de verhalen van de vrouwen zelf kunt horen. Houd hiervoor ook onze website en Facebookpagina in de gaten.
Als alle nieuwsbrieflezers van Stichting KIST vandaag of morgen nog hun stem uitbrengen, kunnen we onze projectleider Pauline van Vliet de finale van de Verkiezing van IJmonder van het Jaar in stemmen. Dus help mee en stem op Pauline! Via de site van het NHD kun je je stem uitbrengen. Doe het vandaag nog, want volgens ons heeft Pauline het verdiend. Met haar project ‘Verhalen rond de Hoogovenbus’ heeft ze de IJmond in 2018 echt op de kaart gezet. Stem ‘onze’ Pauline de finale in!
Op de site van het NHD is te lezen waarom Pauline één van de genomineerden is.
Naast Pauline maken nog tien kandidaten maken kans op de titel IJmonder van het Jaar 2018. De zes kandidaten met de meeste stemmen gaan naar de finale op maandag 4 februari in het Kennemer Theater in Beverwijk. Tijdens een feestelijke avond kiest een deskundige jury uit deze zes de IJmonder van het Jaar 2018. Stemmen kan tot woensdag 9 januari 2019, middernacht. In de zaterdagkrant erna en ook op de website maakt het NHD de zes finalisten bekend.
Ga voor een terugblik op het Hoogovenbus project, de winnaars van de busquiz en de goede antwoorden van de busquiz, naar tabblad ‘Project Hoogovenbus’.
De persoonlijke verhalen kunt u teruglezen bij ‘Project Hoogovenbus’ en dan ‘herinneringen ophalen’. U kunt op ‘plaats’ klikken en bij uw eigen plaats kijken. U kunt ook onderwerpen aanklikken.
Het Hoogovenbusproject is feestelijk afgesloten in het Hoogovensmuseum met de voorstelling ‘In vuur en vlam’:
Fotoimpressie Hoogovenbus project, foto’s van Just Justa:
In de Week van de Industrie Cultuur, van 20 t/m 28 oktober, zal een speciale Hoogovenbus op verschillende plekken in Noord-Holland staan. De bus komt verhalen ophalen over werken bij De Hoogovens. De inrichting van de bus, met vele tastbare herinneringen, zal het geheugen van de bezoekers zeker opfrissen.
We nodigen u van harte uit langs te komen als de bus in de buurt is. Laat u insprireren door de inrichting van de bus, het uitwisselen van verhalen en het vertellen van uw eigen herinneringen.
Ook partners of kinderen van (oud) Hoogovenpersoneel zijn van harte welkom om de bus te komen bekijken en herinneringen te delen!
Verschillende locale radio en tv programma’s zullen opnames maken en de lokale pers zal verhalen vast leggen zodat de verhalen niet verloren gaan.
Ook zullen verhalen vast gelegd worden op onze website. Daar zijn we alvast mee begonnen, zie https://stichtingkist.nl/hoogovenbus/herinneringen-ophalen/
Meer info Hoogovenbusproject, zie tabblad Project Hoogovenbus.
In deze nieuwsflits vindt u meer informatie over ons project ‘Verhalen rond de Hoogovensbus’. Ga met ons mee met de bus! Stap gratis op bij een van de opstapplaatsen in de Week van de Industrie of ga op zondag 28 oktober met ons mee tijdens de bijzondere VIP-tour die we gaan maken. Dan slaat u twee vliegen in één klap: u heeft een leuke dag én u steunt dit bijzondere project van Stichting KIST.
De eerste verhalen staan al op onze site, doe mee en vul de herinneringen aan. U kunt op de website van Stichting KIST uw eigen herinneringen kwijt of herinneringen van ouders of grootouders. Wat zorgde voor plezier en wat voor verdriet? Welke gewoontes waren er in dit bedrijf die we nu nauwelijks meer kennen? Wat zal u nooit meer vergeten? Brengen de getoonde voorwerpen herinneringen naar boven? Laat het ons weten! U kunt op de site kijken welke herinneringen al ingebracht zijn. U kunt deze herinneringen aanvullen door een mail te sturen naar projectleider@stichtingkist.nl onder vermelding van ‘Herinneringen aan werken bij de Hoogovens.’
We sluiten de Week van de Industrie op een bijzondere manier af. Op zondag 28 oktober maakt de Hoogovensbus een speciale VIP-tour. Er kunnen ca. 40 personen met de bus mee en de prijs is € 50 p.p. Tot 15 september hanteren wij een vroegboekkorting van 10%. Dus meld u snel aan! Dat doet u door € 50 per persoon over te maken op het bankrekeningnummer van Stichting KIST, NL NL61RABO0190571268 , onder vermelding van uw e-mailadres en de namen van de deelnemers. Wij sturen u dan per mail een bevestiging van deelname. Het programma is inmiddels bekend.
Programma VIP-tour
een rit in de ‘herinneringenbus’ met onderweg verhalen van oud-Hoogovenmedewerkers
een rondleiding in het Hoogovenmuseum
de voorstelling ‘In Vuur en Vlam’ van Piet Paree en Frank Edam
een hapje en drankje.
NB De opstapplaatsen en – tijden worden bepaald aan de hand van het aantal
aanmeldingen. Wij verwachten rond 1 uur te starten en rond 5 uur de laatste
bezoeker weer uit te zwaaien.
Noteer 28 oktober vast in de agenda, meld u aan via uw betaling voor de VIP-tour en geef op die manier ons Hoogovensproject extra steun. U krijgt er heel veel voor terug!