Project: Zicht op Water
Projectleider: Pauline van Vliet (Caleidoscoop).
In dit project zijn samen met inwoners van het Noordzeekanaalgebied de rijke
geschiedenis van het kanaal tot leven gewekt en vormgeven in een film.
Inwoners zijn betrokken met verhalenprojecten, educatieve projecten en het
filmproject. De film ‘Zicht op water’ laat zien hoe de IJmond veranderd is, sinds
de eerste schep het zand in ging voor het graven van het kanaal in 1865.
Sindsdien zijn er steeds andere groepen ‘vreemdelingen’ het gebied binnen
getrokken. Hun nazaten vertellen over de werelden die in de IJmond zijn
ontstaan. Heden en verleden wisselen elkaar af in de film, het veranderende
landschap wordt zichtbaar.
Momenteel zijn we druk bezig met de opnames van de film. Zo worden o.a. opnames van het baggeren bij de nieuwe sluizen afgewisseld met een interview met een 98- jarige die de tijd nog kent dat het kanaal twee keer zo smal was.
De heer Clots, de 98 jarige oud-ijmuidenaar. Helaas is de heer Clots kort na de opnames overleden. Wij zijn dankbaar dat hij nog veel van zijn verhalen heeft willen delen.
Marieke Rodenburg in veiligheidspak
Voor een scene over de Casa Marina en Arosa Sun, twee schepen die in de jaren zestig in het kanaal lagen om de eerste gastarbeiders voor De Hoogovens in op te vangen, zijn wij nog op zoek naar bewoners. Wie o wie kent Italianen of Spanjaarden die op deze boten hebben gewoond?
Twee ‘schepen’ vingen tussen 1960 en 1974 rond de 900 buitenlandse werknemers van De Hoogovens op. Deze eerste gastarbeiders kwamen dus letterlijk op het kanaal te wonen.
Marieke Rodenburg (http://www.philming.nl), Egon de Regt en Esther Maliepaard (http://www.enteroresc.com) helpen mee de film te realiseren. Marieke als co-regisseur en cameravrouw en Egon de Regt en Esther Maliepaard als animatoren. Met elkaar gaan we er een mooie film van maken.
Nadat de plusklasleerlingen van De Hoeksteen en de Franciscusschool hebben geholpen met het interviewen van mensen uit IJmuiden over het Noordzeekanaal, gaan alle klassen van de middenbouw van de Franciscusschool meedoen met het vormgeven van de film over de geschiedenis het kanaal.
Van elke periode maakt een klas een visuele voorstelling. De jongste kinderen (klas3a) hebben geleerd over de visserij en gaan nu vissersboten maken. Terwijl grotere kinderen (klas 5b) zich bezig houden met IJmuiden in de Tweede Wereldoorlog. Dit onderwerp maakt veel verhalen los over wat kinderen weten van opa’s en oma’s. Ze gaan het uitbeelden.
Klas 5a weet inmiddels heel veel over hoe de kanaalgravers leefden, zij verdiepen zich enorm in het leven van de kanaalgravers en schrijven er verhalen over. Ook dit wordt uiteindelijk visueel.
En zo is klas 3b bezig met wat er nu eigenlijk bij de Hoogovens gebeurt en klas 4a leert over het oude dorp Velsen dat in 1963 deels onder water verdween.
Klas 4b heeft ook een leuke uitdaging. Zij mogen hun fantasie de vrije loop laten en bedenken hoe je in de toekomst naar de overkant van het kanaal kan. Wat een feest is het te zien wat zij bedenken! Van een regenboogglijbaan tot een 3d-roltrap, van alles passeert de revue.
Inmiddels heeft ruim de helft van de klassen decors gemaakt van ‘hun onderwerp’. In de decors hebben ze poppetjes laten spelen en hun voorstellingen hebben we opgenomen op film. Keihard hebben de leerlingen gewerkt en de resultaten zijn er naar. De decors worden verwerkt in de uiteindelijke film ‘Graven naar het verleden van het Noordzeekanaal’ die op 1 november 2016 in première zal gaan.
Het Vellesancollege in IJmuiden vond het hoog tijd worden dat tijdens het jaarlijkse ‘taaldorp’ project (een werkvorm op school waarin leerlingen de hele dag oefenen met het praten in vreemde talen) ook de zgn. “omdraaitaal” een plek zou krijgen. Deze unieke geheimtaal die in IJmuiden vanaf rond 1900 is gesproken dreigt verloren te gaan, dus de hoogste tijd om een nieuwe generatie ermee in contact te brengen.
Beleef Oud IJmuiden heeft lesmateriaal gemaakt en Stichting Kist heeft tijdens dit taaldorp-project gefilmd en nu is er een heuse instructiefilm voor iedereen die omdraaitaal wil leren.
De film zal 15 juni om vier uur in de bibliotheek van Velsen worden gepresenteerd in het bijzijn van de wethouder van Velsen. Iedereen die geïnteresseerd is in dit stukje IJmuidense cultuurgeschiedenis, wees welkom!

Zondag 15 november nodigt Stichting KIST iedereen uit om in de Grote Kerk van Beverwijk het muziektheaterstuk ‘De terugkeer van de kanaalgraver’ te komen bekijken. Piet Paree en Frank Edam weten op overtuigende wijze de tijd dat het kanaal gegraven werd tot leven te wekken. Als kanaalgraver doet Piet Paree uit de doeken hoe het dagelijks leven was rond 1865, hoe hij met de schep van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat in het duin aan het zwoegen was. Voor een hongerloontje. Op een dag was er helemaal geen loon meer, dat pikte de kanaalgravers natuurlijk niet…u ziet het allemaal in de voorstelling.
Stichting KIST is een non-profitorganisatie die aan de hand van historische gebeurtenissen de geschiedenis van een gemeenschap tot leven wil wekken, en daarmee de verbondenheid binnen zo’n gemeenschap wil bevorderen. ‘Op dit moment doen we dat met een filmproject over de geschiedenis van het Noordzeekanaal’, zegt Pauline van Vliet, projectleider van Graven naar het verleden van het Noordzeekanaal. ‘Samenwerken met bewoners in de IJmond staat centraal in ons project. Met elkaar de geschiedenis rond het kanaal onderzoeken verbindt mensen hier in de regio’.
Pauline van Vliet: ‘Wat ik fascinerend vind aan de IJmond is dat het nu een dichtbevolkt gebied is met veel economische bedrijvigheid, terwijl het nog maar zo kort geleden een verlaten duingebied was. Er varen grote schepen, een immens grote fabriek bepaalt de skyline. In dit gebied is echt sprake van een breuk met het verleden. Veel mensen die hier kwamen wonen waren pioniers. Daar wil ik graag een film over maken en mensen hiervan bewust maken’.
Zondag 15 november om vier uur in de Grote Kerk komen de bezoekers alvast in de stemming. Deze voorstelling wordt u gratis aangeboden. We informeren u tevens over het filmproject en wat we nog meer in petto hebben rond ‘Graven naar het verleden van het Noordzeekanaal.’ Welkom!
