IJmuiden De damp komt nog van de thee af als Pauline van Vliet door een stapel paperassen bladert. ,,Kijk, dit is de planning. We willen in de zomer van 2016 onze film af hebbben.’’
Pauline van Vliet heeft geschiedenis gestudeerd en interesseert zich vooral in de lokale verhalen. Nadat ze de Slag om Castricum uit de vergetelheid haalde, is het nu de beurt aan de geschiedenis van het Noordzeekanaal. ,,Heel veel mensen in de IJmond weten heel weinig van de historie van het kanaal. Dit gebied is altijd in ontwikkeling geweest en dat zal het ook altijd blijven. Als je je dat realiseert, kun je betere keuzes maken.’’
Ze neemt voorzichtig een slokje thee. ,,Het project staat nog in de kinderschoenen. Deze zomer willen we de financiering rond krijgen. Daar staat of valt alles mee.’’
De financiering van een deelproject is wel al rond en daardoor kan Pauline in maart op het Vellesan College in IJmuiden beginnen. Tweedejaars gaan meedoen met het project ’familiegeschiedenis’. Met behulp van Pauline en anderen duiken de scholieren in de geschiedenis van hun omgeving en hun familie.
,,Het idee is eigenlijk ontstaan doordat één van de afdelingsleiders en geschiedenisdocent mij kent uit Castricum. Hij weet wat ik gedaan heb voor de Slag om Castricum en vond dat het Vellesan te weinig deed aan omgevingsgeschiedenis. Van het één kwam het ander.’’
De leerlingen havo/vwo gaan zich dus eerst verdiepen in de geschiedenis van hun wijk. Vervolgens gaan aan de slag met genealogie. ,,Ze moeten verhalen uit hun familie zoeken. Ga eens praten met je ouders, opa of oma. Wat weten zij nog?’’
Pauline hoopt dat enkele leerlingen ontdekken dat hun voorouders kanaalgravers waren. ,,Naar die verhalen zoeken wij in het bijzonder. Er is heel veel opgeschreven en gedocumenteerd over het technische aspect van het kanaal. Daar zijn ook genoeg films over gemaakt. Wij gaan juist op zoek naar de verhalen van de kanaalgravers en hun familie. Waar komen ze vandaan? Waarom bleven ze hier wonen? Hoe leefden ze? Omdat veel gravers niet konden lezen of schrijven is er niet veel historisch materiaal over hun levens. We moeten het echt van de overlevering hebben’’, legt ze uit terwijl haar theemok ondertussen halfleeg is. De drie klassen mogen daarbij helpen. Een bezoek naar het Noord-Hollands Archief in Haarlem staat op het programma om de stamboom van de scholieren uit te zoeken.
De leerlingen gaan ook een film maken. Onderwerp zijn de bevindingen van de tieners zelf. ,,Ze kunnen bijvoorbeeld hun opa of oma interviewen op een plek die voor hun familie van belang is geweest.’’ Misschien dat deze filmpjes of delen daarvan ook in de grote film over het Noordzeekanaal terecht komen, maar Pauline kan dat nog niet beloven. ,,Ik heb geen idee wat de kwaliteit wordt en of de informatie bijzonder genoeg is. Het is mogelijk dat we stukjes gebruiken, maar ik wil niets vast leggen. De informatie gebruiken we sowieso.’’ Wel zullen alle filmpjes te zien zijn in de bibliotheek Velsen. ,,Ik vind het belangrijk dat er uiteindelijk echt iets gebeurt met het filmmateriaal.’’
Wie denkt dat het project voor de scholieren alleen lang-leve-de-lol is, heeft het mis. Er zullen geschiedenislessen over het graven van kanaal op het programma staan, maar ook lessen in filmen en monteren. Pauline wordt daarbij ondersteund door deskundigen. ,,Ik kan het zelf ook wel een beetje, maar anderen kunnen het beter.’’
Ideeën te over, want dit najaar wil Stichting KIST ook aan de slag met basisschoolleerlingen. Het project op het Vellesan is slechts het begin van het complete project. Deze zomer wil Pauline, die projectleider is namens stichting KIST, het totaalbedrag bij elkaar hebben. Een ton kost alles bij elkaar. Vooral het filmen met een deskundige crew kost veel geld. ,,We hebben al wel wat geld binnen, daarmee kunnen we dit deelproject dus ook doen. Maar we hebben nog meer sponsorgeld en subsidies nodig. Ik wil ook aan de slag met crowfunding. Als IJmonders een klein bedrag meebetalen, zijn we eerder bij ons doel. We willen de film ook op dvd uitbrengen. Wie meebetaalt krijgt een dvd, een rol in de film of een kaartje voor de première.’’
De film moet een mix worden van historische filmbeelden en interviews met acteurs die een personage uit die tijd naspelen. ,,Het wordt geen drama, daar is het budget écht veel te klein voor. Maar aan de hand van het onderzoek willen we mensen vragen personages uit die tijd na te spelen’’, vertelt ze enthousiast.
De thee is op. Maar uitgepraat raakt Pauline niet over het onderwerp. Het is vooral de bedoeling dat het project door zoveel mogelijk IJmonders meedoen, vertelt ze. ,,Ik vind het belangrijk dat mensen de geschiedenis van hun leefgebied kennen.’’
Wie afstamt van kanaalgravers kan contact opnemen met Pauline via info@stichtingkist.nl of 06 166 25 571. Ook mensen die kunnen helpen op het gebied van financiering mogen bellen of mailen.
@ Het artikel is dinsdag 10 februari gepubliceerd in de Kennemercourant en IJmonder Courant.